Full view of a note about event related to functions/offices/roles

Source information and iterpretation

Information in source format/languageEvent (interpreted)
First name:Sigismundus
Person:Zygmunt Obrębski z Obrąbu, syn Wawrzyńca
Event type:trwanie funkcji
Function/office/role:kanonik
Place/Institution:kolegiata św. Floriana na Kleparzu (koło Krakowa)
Date:Nov 26, 1559
Comment: ---
Surname:Obrempsky
Social origin:---
Father's name:---
Place of origin:---
Event type:trwanie funkcji
Function/office/role:canonicus
Place/Institution:s. Florianus, (kolegiata św. Floriana na Kleparzu (koło Krakowa))
Date:Nov 26, 1559
Comment: ---

Full contentes of the source note

Source: Codex diplomaticus Universitatis Studii Generalis Cracoviensis continet privilegia et documenta quae res gestas Academiae eiusque beneficia illustrant, ps. 5: ab anno 1549 usque ad annum 1605, Cracoviae 1900 (Munera Saecularia Universitatis Cracoviensis ; vol. 5).

Note fragment 1 , Page/tab number in the source: 34

CCCCI. Benedictus de Kozmin s. theologiae professor, archidiaconus Sandomiriensis et canonicus ecclesiae collegiatae ad s. Florianum in Kleparz, testamentum facit.
Cracoviae, anno 1559, die 26 mensis Novembris.

Note fragment 2 , Page/tab number in the source: 34

In nomine Domini, Amen. Per hoc praesens publicum instrumentum cunctis pateat evidenter et sit notum, quomodo anno a Nativitate eiusdem Domini millesimo quingentesimo quinquagesimo nono, indictione secunda, sede vacante pontificatus post obitum sanctissimi in Christo patris et domini, nostri domini Pauli divina providentia papae quarti, anno ipsius quarto, die vero Solis, vigesima sexta mensis Novembris, hora antemeridiana vel quasi, in vaporario et habitatione superiori in Collegio Maiori Artistarum Cracoviae sito, in mei notarii publici et testium infrascriptorum, ad id specialiter vocatorum et rogatorum praesentia, personaliter constitutus venerabilis et egregius vir magister Benedictus de Cosmin, s. theologiae professor, Maioris Collegii collegiatus, archidiaconus ecclesiae Sandomiriensis et canonicus ecclesiae collegiatae s. Floriani in Cleparz etc. licet languens corpore, sanus tamen mente et rationis bene compos, habens et tenens in suis manibus testamentum suum et ultimae voluntatis suae infrascriptam ordinationem, verbis expressis allegavit et dixit, hoc suum esse verum testamentum, quod manu sua propria a principio et magna sui ex parte est scriptum, deinde manu doctoris Sebastiani se iubente et dictante tempore aegritudinis ad finem continuatum. Cuius quidem testamenti executores manu sua propria a principio testamenti in folio vacanti adscriptos, etiam coram' me eodem notario publico et eisdem testibus infrascriptis publice nominavit et constituit et hoc ipsum testamentum in publicam formam redigi petiit. Cuius quidem testamenti tenor de verbo ad verbum sequitur et est talis:

Note fragment 3 , Page/tab number in the source: 34

»In nomine Domini, Amen. Quoniam hic mundus diversorii nobis, non commorationis loco est semperque eo spectare oportet, quo ille voluit, qui nos peregrinos huc

Note fragment 4 , Page/tab number in the source: 35

transmisit, ne si in incerto spes operasque nostras hic posuerimus, facili momento et haec caduca amittamus et illa permensura non assequamur, operae pretium existimavi, si de hac vitae statione summi illius imperatoris iussu serius ocius migraturus, bona haec, quae vel donata suscepi vel quaesita opera mea paravi, priusquam hinc abeam, ita dispensem, ut dati et accepti ratio mihi egregie extaret, et ei placeret, qui operum dispensationumque nostrarum simul est spectator et remunerator.
Hic mihi imprimis opus est, ut apud animos omnium hominum testatum relinquam, quam fidem verbis ac affirmatione exceptorum meorum in baptismo infans Deo me spopondi, quam puer institutione parentum studiose didici, quam iuvenis a maioribus meis quasi per manus traditam accepi, denique quam vir et privatim et publice contra amarulentas novatorum istorum linguas pro mea virili defendi, eam senex et nunc quidem teneo et posthac cum Dei gratia me tenere promitto, donec vixero, neque me unquam ab instituto meo in transversum rapient aut insidiosa ista fucata specie Christianae libertatis carnis licentia, quae ieiuniorum, votorum, macerationum afflictionumque reiectione ita libidini ac intemperantiae apud illos frena resolvit, ut, quod cuiquam libet, id etiam liceat, aut ista argumentorum seges, quae, ut ampla et speciosa apparet, ita exercendo animo, quam expugnandae veritati aptior, quae enim pii homines ad excitandum segnem animum aut ad confirmandum robustum argumenta in disputationibus suis afferunt, ea isti plus quam impii ad impugnandam veritatem et ad sui commendationem usurpant, homines sui amantes et aliorum osores atque contemptores. Hac protestatione necessario facta corpus hoc caducum terrae caducae, animum vero immortalem immortali Deo voveo atque dedico. Tu pater misericordiarum, (ad quem animus noster ita intentus est, ut sunt oculi ancillae in manibus dominae suae) eam ad te venientem suscipe ac divina ista tua hoc est singulari ac incredibili clementia complectere. Tu eam pater creasti, tu creatam in domicilium corporis tanquam civem conscripsisti, tu conscriptam Spiritu s. in spem vivam regenerasti, ac quod omnium summum est, tu sanguine Unigeniti filii tui redemisti ac ab aeterna servitute mancipasti. Agnosce pater creaturam tuam, civem futuram patriam quaerentem ad te admitte, redemptam posside signatamque spiritu tuo retine. Tua est serva, filii autem tui sponsa, si obsequio delectaris, servam officiosam non aspernaberis, si filium tuum trono dexterae tuae dignatus es, sponsam eius lateri eius adiunges, ut quod mutuus consensus in coniugio spirituali copulavit, eos diversitas loci non disiungat, parum mori... filio tuo sponso suo fuit, fatetur et dolet, sed tibi hic pientissime pater succurat et illius magnae fragilitatis et tuae summae bonitatis. Non potest non labi, qui infirmus est, at potest ac debet succurrere, qui summa et excelsa bonitate est. Saepe sub oculis tuis malum designavit, sed illud abominationis non amoris loco habuit, sensit, aliam in se esse legem repugnantem legi tuae. Quodquidem legis malum, quia per se vincere non potuit, ideo cum Paulo servo tuo clamavit: Misera ego, quis me liberabit de corpore mortis huius? ac mox in se conversa et tui reminiscens, vocem hanc subinde efundit: gratia tua pater per Iesum Christum dominum nostrum. Merita sua haec non praedicat neque facta ostentat, quae si aliqua sunt, tua sunt, non illius. Id unum praedicat, quod inutilis serva sit, sed tua gratia fit et utilis et filia. Suscipe igitur pater filiam, domine servam, plasmator creaturam, medice aegram, benigne miseram, locuples egenam, miserator supplicem neque inanem esse velis aut misericordiam tuam, qua excellis, aut sanguinem filii tui, quae omnia, quae sunt in coelis et in terra, reparas, quod te illa per eandem misericordiam tuam perque Unigeniti tui necem misera et supplex rogat atque obtestatur. Haec de anima et corpore. Nunc de rebus.
Emi censum quinquaginta florenorum numeri et monetae Polonicalis, in vim, ut vocant, reemptionis, mille florenis usualibus apud generosos dominos Andream et Iacobum Bonaros, quae summa mille florenorum inscripta est in duobus molendinis Camienny et Debny ante portam Srvieczka, et in macellis Cracoviensibus, ut indicant inscriptiones

Note fragment 5 , Page/tab number in the source: 36

factae et in Iure terrestri et in spirituali. De quo censu ita statuo. Volo, ut triginta floreni donentur Hospitali s. Spiritus in Cosmin, patria mea, convertanturque singulis annis non in alios, quam in usus pauperum ibi degentium; nolo autem, ut de hac stipe atque donario aliquid proveniat aut sacerdoti praeposito, quicunque is aut quocumque tempore illic fuerit, aut cuivis alteri praefecto, non quod mihi inique de quopiam sentire fas sit, aut putem eiusmodi homines deesse, qui temperantes et manus habeant et oculos, reliquit enim Dominus sibi omni tempore semptem millia virorum, qui non curvant genua sua ante avaritiam, qui est idolorum cultus, non quod inquam de hominibus posternis nascituris perverse sentiam, sed quod eiusmodi praepositis sacerdotibus prospectum esse aliunde persuasum habeam; quod si non est prospectum et cupiditati eorum aliquid desit, ipsimet opera sua sibi ea parent, quibus animum suum impleant, pauperum elemosinam ne captent. In solos ergo pauperes haec liberalitas pertineat. Quod si quid adversi ita, ut fit, evenerit, ut aliqua tempestas domum aut templum vastet atque demoliatur, non abnuo, ut demptis usibus pauperum aliquid in reaedificationem cedat, prima enim cura debet esse his, qui egenis prospicit, ut habeant, ubi habitent, altera ut habitando sit quod edant, utrumque enim praecepto Domini nobis demandatur, ut et egenos ac vagos in domum nostram introducamus et introductos cibemus, si esuriant, potum demus, si siciant. Nec aliud onus his pauperibus imponi volo, quam, ut instent orationi et obsecrationi piisque precibus suis omni die commendent Domino patris, matris, amicorum meorum, meam ipsius et cuiusdam sacerdotis animam, quod facile praestare poterunt, quia nihil est aliud, quod agant. Deinde ut se dignos praestent, id erit, si paupertatem aequo animo ferant sique concordes et inter se amantes sint, nam importunos aut rixosos nolim, quod si quae aut aliqui inventi fuerint, pro qualitate aut quantitate delicti unius aut alterius diei cibus subducatur vel, si opus fuerit, amplius. Nulla enim re ferox et effusus animus magis mitescit, quam subducto cibo. Equum ferocem citius compescas, si cibum ei deneges, quam si ori illius lupata imponas. Si autem eveniret, quod eventurum facile mihi persuadeo, doctus videlicet rebus et exemplis praesentibus, ut haec pecunia aut non bene aut non integre in pauperes distribuatur et hoc constaret universo gregi pauperum, facultatem eisdem pauperibus do, ut sine metu et periculo aut exclusionis aut cibi demendi ex sese eligant, qui praeposito hospitalis, sacerdoti dico, hanc fraudem sine tumultu denuntient. Si praepositus is sit, ut hoc emendaverit, hic sisti, nec amplius progredi volo. Quod si emendare et corrigere ista neglexerit et alia quesiverit, per quae elabatur aut ipsemet solus de commodis pauperum demsserit, sit potestas pauperibus sine ullo metu proconsuli et consulibus oppidi Cosmyn hanc iniuriam deferre et domino praeposito ecclesiae civitatis, quos ego per misericordiam Dei perque egestatem miserorum et affictorum hominum rogo atque obtestor, primo ut rem cognoscant, deinde ut cupidos istos et rapaces refrenent, sive is sit praepositus Hospitalis sive administrator saecularis sive hospita, quam matrem appellant, neque se praepositus suo iure communi tueri debeat, quod cum praepositus sit, ad se regimen et administrationem publice pertinere, se nemini in hac re parere debere. Nam dixi et iterum dico, nihil commodi ex ista pecunia legata a me, ad praepositum pertinere volo privatoque hoc iure meo communi illius iuri derogo, quod quidem me recte facere vel leges ipsae sinunt, quae ita praecipiunt: generi per speciem derogatur. At ut sunt mores hominum, si praepositus Hospitalis ita christas sustulerit, hoc est, si se ita arrogantem praestiterit, ut talium virorum monitis et imperiis obtemperare noluerit, haec commoda illius frenandi via erit, si domino et haeredi civitatis denuntiatum fuerit, puto dominos et haeredes eius oppidi tam pios et sanctos viros fore, ut miserati sortis humanae, pauperibus patrocinentur, quod ut faciant, per communem omnium patrem illos rogo. At si neque animi tantum pauperibus insit, ut adeant conquerendo odia inferentium iniuriam sustinere, neque opis tantum, ut prae aetate atque aegritudine possint cogitata animi proloqui, facile illos hac molestia libero, hoc negotii ei sacerdoti, qui altaris a me

Note fragment 6 , Page/tab number in the source: 37

fundati beneficium obtinet, trado ac conscientiam eius obligo, ut certis temporibus adminus semel in quartuali Hospitale inviset et aut ab ipsismet pauperibus aut ab aliis, unde verum facile deprehendi possit, investiget et exploret, quid aut vitii ibi insit, aut quid iniuriae illis fiat. Quo cognito rem omnem primo domino praeposito s. Spiritus exponet petetque ab eo, ut autoritate sua demandet, ne quid de commodis istis pauperibus detrahatur. In eo si se difficilem ac negligentem praepositus praestiterit, aut ipsemet iniuriae occasionem dederit, de repente domini praepositi Cosminensis, proconsulis ac consulum eiusdem oppidi auxilium implorabit ac non patietur aliquid de commodis pauperum demi; postremo etiam, si opus sit, dominum oppidi possessorem adibit, nullaque se cuiusquam iniurii hominis invidia atque odio premi ac vinci propterea putare debet, quod ad hanc accusationem non voluntate sed necessitate imposita adductus descendat, facile autem stimulum furoris ac irae is ab eo reprimet, a quo se nulla malevolentia, sola officii impositi necessitate impeti videt, nisi is sit aut vecors aut improbus. Atque ita de triginta florenis emptis statui volo; de viginti autem florenis ex quinquaginta reliquis ita constituere decrevi in eoque testatam voluntatem meam volo.
Altaris erigendi ratio et ordinatio.
Fundo ac erigo altare in oppido Cosmyn illudque voveo Deo optimo maximo trino in personis, in essentia uni, deinde Deiparae Virgini Mariae, postremo s. Benedicto, cuius nomen reffero. Indico autem locum in templo illo, ubi novum altare si erectum non sit, extrui, aut si erectum sit, fundationis eius meae sedem positam volo. Sunt quattuor in templo columnae alias filari latericiae, duae versus arcem et duae versus domum praepositi; ex his itaque duabus columnis, quae versus domum domini praepositi sunt, eligo unam, quae prior est versus chorum, ubi misteria eius altaris figi ac haerere volo, iuxta enim eum locum charissima olim parens mea sedem orandi sibi delegerat ac me puerum per manus deductum ad omnem flectendi, orandi, pectus tundendi, verbique audiendi habitum pie ac sedulo formaverat nihilque pia parens praetermiserat, quod ad eam aetatem Deo consecrandam proprie pertinere visum sit. Quo itaque in loco elementa externi cultus olim puer percepi, in eo nunc externae pietatis testimonia hoc pignore posito declarare volui. Conferendi autem eius altaris vim omnem ac potestatem in perpetua tempora trado dominis proconsuli, advocato ac tribus viris, qui in senatu illius oppidi Cosminensis tempore electionis alios praecesserunt. Qui enim digni habiti sunt, quibus administratio negotiorum civilium demandaretur, ei mihi indigni videri non debent, quibus haec electio committenda sit facileque in eam cogitationem descendo, ut quam fidem in rebus saecularibus integre conservant, eam tanto magis in hac electione sunt servaturi, quanto coelestia mundanis, divina humanis rebus plus praestant. Qualem vero sacerdotem et ego velim et illi eligere debebunt, paucis aperiam. Ita cum animo constitutum et deliberatum eum habeo ac ita observari volo, ut nulli iuveni detur, fit enim persaepe, ut haec aetas prosperis rebus elata, facile extra septa temperantiae excedat et quae ad honestos usus ab optimis quibusque dantur, ea impotentia animi ad turpia quaeque conferat. Quod ubi fit, beneficium perdi non praestari putandum sit estque hoc non obsequium praestare Deo, sed libidini adolescentium inservire. Neque ei dari volo, qui absit quique incola ibi non sit, nam ut per alium recte talis agat, quae agenda sunt, de eo nunc non disero, unumquemque in suo sensu relinquo. Mihi, qui tutiora sequor, deliberatum plane est, nisi praesenti dari nulli, quod ei detur, infectum fieri. Neque velim, ut et praesens ac manens hoc beneficium habeat, si idem sacris prius iniciatus non sit, qui enim spe lucri ad sacerdotium aspirat, is avaritiae crimine aperte se teneri ostendit, prophanaque sacris priora ac potiora iudicat. Eligatur igitur vir non iuvenis, sacerdos non prophanus, incola non peregrinus, qui debita officia per se praestet, non per alium, nisi sit aut aegritudo aut certa negotia impedimento sint. Scio in Cosmyn binum esse sacerdotum ordinem, alterum mansionariorum, alterum vicariorum, de altaristis nihil dico, hos enim ab adeundo hoc altari exclusos esse volo. Ex hoc itaque bino ordine eligatur

Note fragment 7 , Page/tab number in the source: 38

is, qui doctrina ac moribus bonis caeteros anteeat, cuiusque senectam appetentem aut iamiam advenientem, vita prius acta commendat. Nam qui prima vitae studia male locavit, is ea studia ingravescente aetate aut deponere non potest aut aegre potest. Et ut summatim dicam, nolo scortatorem, nolo adulterum, nolo publicum compotorem, nolo aliqua ignominia aut turpitudine notatum. In eiusmodi enim homines beneficia praestare nihil aliud est, quam veteri libidini nova fomenta praestare. Quod si a talibus viciis ac criminibus ii alieni, quos nominavi, non fuerint, saltim huic detur, qui minimis viciis urgetur. Hic ego collatores compello eosdemque rogo atque obtestor, ut suae fidei ac mei in illos animi memores, huic meae voluntati satisfaciant et nullo vel suo ipsorum affectu vel aliorum impulsu se ab hoc meo instituto suoque officio depelli patiantur, a Deo bonitatem consecuturi, si id faciant; sin secus, et ab eodem Deo iram et ab optimis quibusque odium reportaturi, quod facile vitabunt, si meae sententiae praesertim iustae et iuxta mentem Dei susceptae obsequantur atque acquiescant, quod ut faciant, eosdem iterum atque iterum rogo. Aggrego autem atque adiungo dominum ecclesiae Cosminensis praepositum ad hos quinque collatores eo consilio, non ut vim conferendi cum illis habeat, sed ut lecta ista et exposita iliis ordinatione illos admoneat, ut ab illa ne latum quidem unguem discedant; quod si discesserint et non iuxta ordinationem elegerint, illorum electionem infectam reddat. Quo in casu domino praeposito facultatem do, ut adhibitis duobus honestissimis ac probatissimis civibus, suffragiis suis eligant iuxta ordinationem meam. Electo autem et fructu eius altaris usuro id curae et negotii erit: singulis septimanis legat tres missas: primam de s. Trinitate, alteram de b. Virgine, tertiam de Passione Domini, et primam quidem celebrabit omni die dominico iuxta summam missam, secundam feria quarta, tertiam feria sexta. In singulis missis collectam ponet pro fundatore et eius parentibus reliquisque amicis. Eidem sacerdoti altaristae id etiam sub privatione reddituum faciendum erit, ut ex his viginti florenis, tantum enim huic altaris beneficio consigno, singulis quartualibus det tres grossos concionatori Cosminensi, qui concionator tenebitur omni die dominico animam meam et parentum amicorumque meorum ex ambona in fine concionis publice orationibus populi commendare.
De cera ac vino sic statuo. Si ex communi ecclesiae pecunia aliis altaristis datur vinum, meo ut ne detur, causam non reperio; dari facile mihi persuadeo, hoc enim est ad laudem Dei et ad ornatum ecclesiae, si plures sacerdotes ecclesiam frequentent, neque ab hac mente alienus essem, ut si qui plebanus, modo is sit et aetatis maturioris (nam iuvenem ad eam rem semper aversor) et probatis moribus, cuius vita prior virtutum testimoniis commendata sit, oblatus fuerit, eum non alienum a captu eius beneficii fore resignato tamen plebanatu suo.
De bibliotheca libris ordinanda.
Insuper lego mille florenos Domui Maiori Universitatis, quibus mille florenis emi volo quinquaginta florenorum censum ad comparandos varii generis libros, sive illi sint latine, sive graece sive hebraice conscripti, latinorum tamen maiorem rationem habendam censeo, non quia ii soli praestant, sed quia plures hic adsunt, qui eos legant. Eiusque facti mei consilium non temere cepi, videbam tum veterum, tum novorum scriptorum libros in dies et eleganter et emendate in lucem proferri eosque tantum non omnium eorum, qui relanta sunt manibus teri atque versari, mei vero hoc est publici professores, quos in legendo priores partes referre oportuit, posteriores plerumque tulerunt, destituti non animo legendi sed facultate libros emendi, tam enim exiguo censu sunt, ut cogantur vitae tuendae, quam cognitionis parandae priorem rationem ducere. Turpe autem et non ferendum existimavi te, qui consulto totum vitae tempus atque studium relictis rebus aliis in litterarum fructum atque laudem contuleris, ab his in evolvendis ac perlegendis scriptoribus superari, qui non data opera contulerunt, immo cum pluraque alia necesse agere debeant, tamen tanta cupiditate legendi incitantur, ut hoc solum facere videantur, ut pudori et ignominiae sit te non solum nescire, quid plerique autorum scribunt, ut

Note fragment 8 , Page/tab number in the source: 39

nomina eorum tibi non extent, qui scribunt, cum tamen illi, quibus ad legendum tantum ocii deest, quantum tibi superest, multa memoriter et iucunde recitari soleant Quo pudore et ignominia te sublevare et armare etiam contra tot iniquissimorum haereticorum virulentas linguas ac falsissima dogmata ego cupiens, bibliothecam tibi omni generi librorum instruxi, ires eo quando liberet, intraresque tanquam ad amoenissimos hortos et florentia prata omni genere doctrinae vernantia moreque sedulae ac sagacis apiculae omnibus libris circumvolanti animo insideres, ex his verborum, ex illis rerum apparatum decerpendo, decerptaque in memoriae receptacula tanquam in quaedam alvearia dulci scientiarum meile stipata reponeres, ut ex hoc pomario in usus tuos summeres, quando velles, nam ut nollis, dicere non audeo, nisi aut ingratus sis aut fastidiosus. Sed ego auritis non surdis fabulam narro. Quidquid id opuli est, gratis et esurientibus appono, fastidiosos et otio madentes removeo. Gratos autem et legendi avidos et nunc quidem esse et posthac fore mihi facile persuadeo. Libri omnis generis emantur, eorum vero emendorum curam et negotium domini doctores et magistri Domus Maioris duobus ex suo ordine fratribus, quos probabunt putabuntque, id eos et libenter et laudabiliter facturos esse, habebunt ii praemii loco ex his quinquaginta florenis duos florenos annuatim, reputabunt autem secum et ad cogitationem suam iudicium adhibebunt, qui in theologia, in iure, in medicinis reliquisque artibus libri praecipui habentur. Ex omnibus his ement libros sed novos ac recens editos, atritos et antiquatos nulla ratione emi volo, ne hac via quibusdam occasio daretur suos libros extrudendi, emptos autem aut potius priusquam empti sint, doctoribus Domus praesentent. Talem tamen modum in emendo adhiheant, ut supersint, unde libri et introligari possint et cathenis alligari, quas cathenas volo esse albas et fabrefactas; volo autem ut rubea cute et pulchra omnes tegantur, auro in mensura adhibito, ne autem nimio splendore luxurient aut nullo facile vilescant, vellem etiam si possit, ut fieri posse arbitror, ut margines eorum librorum inaurentur. Quod si quid pecuniae supersit, id in cista ad eam rem empta, cum indice et libello dati et accepti ad alium annum servetur. Maiora volumina et maiori charactere impressa, magis probo. Rationem coram his fieri volo, quos Domus ad eam rem delegerit. De libris vero, qui in Bibliotheca nunc visuntur, ii si et usui legentibus et ornamento illi loco esse possint, tantisper ibi haereant, donec et meliores et emendatiores, utpote scholiis et annotationibus illustrati alii prodeant. Nunc enim ii auferantur et alii eiusdem generis emantur, moti autem aut vendantur, si vendi possunt, pecuniaque summae agregetur, aut si commode vendi non possint, dentur partim ecclesiae Cosminensi, partim Bernardinis, partim monasterio in Arena, partim templo s. Marci et s. Spiritus, ita tamen, ut nulli privatim sed ecclesiae communiter consignentur, primum tamen respectum ecclesiae Cosminensi habere volo. Reliquam illam congeriem librorum exercitiis et questionibus subtilibus quondam conspicuam aboleri nolo, suus illis libris honor sit, omnia enim suis temporibus valent vigentque nec sunt, qui rotam fortunae non absolvant. Disciplinae sunt instar foliorum, ut enim illa pronos mutantur in annos, sic doctrinarum prior deperit usus moxque renascentur, si volet usus. Aboleri itaque nolo, sed deportari et in aliquo solo loco asservari, donec voluntas hominum eos in honorem adducat. Interim tam longo usu agitati atque iactati conquiescant ac somnum Epimenidis obdormiant. Haec de libris.
De loco vero librorum ita statui, (Hactenus testamentum praesens manu propria ipsius testatoris. Id vero, quod infra sequitur, manu ipsius doctoris Sebastiani de Clepars ipso testatore iubente et dictante, prout hoc idem ipse testator coram me notario publico et testibus infrascriptis recognovit, est scriptum in haec verba) ut post parietem illuni aut banci divisi sint aut integer magnus, quod erit in arbitrio doctorum. Item imago mea eo loco in muro infigatur, ubi nec nimia luce splendorem vultus amitteret, nec nimia obscuritate perderet, tabulis utrinque reductis claudatur, intus versiculi ponantur ad lectorem, una ex parte, ex alia item versiculi in imaginem meam, qiti diligenter quaesiti inter res meas invenientur.

Note fragment 9 , Page/tab number in the source: 40

Item quingentos florenos converto in fundationem altaris in Cosmyn, ita, ut hospitale illius loci habeat mille florenos illos, quibus iam per me emptus eensus est apud dominos Bonaros.
Ad altare comparentur tres casulae, una ex zlotoglow rubeo serico, altera casula ex adamasco rubeo, tertia ex undulato nigro; calix bonus argenteus deauratus, in quem converto duodecem coclearia. Si fieri potest, fiant duae parvae ampulae, addito argento ex vulgaribus coclearibus.
Sepositis centum plus minusve florenis in sepulturam honestam, quam volo esse in aede divae Trinitatis in corpore ecclesiae, non in ambitu, repositisque florenis, quos singulos mox dari volo coenobiis ad tricesimas monialibus ad pios usus. Quidquid pecuniae ex debitis, ex censibus et omnibus vestibus, stanno toto, argento toto colligi possit, hoc totum in eam fundationem converto, ut ex censu pro hac pecunia empto, in perpetua tempora emantur vestes singulae valore unius sexagenae et distribuantur pauperibus artificibus, qui calamitate aliqua non iniquitate ad egestatem redacti sunt. Nolo intercessiones, excludo promotiones, iudicio tribuo distributorum, quos eligo dominum doctorem Sebastianum de Clepars et Sigismundum Obrempsky, canonicos s. Floriani, post hos capitulo s. Floriani trado et hanc fundationem et electionem dispensatorum ad eam rem eidem capitulo in perpetua tempora committo, consilium hoc in ea re secutus, ut quibus vestibus hanc carnem meam vilem ad luxum ornavi, eisdem vestibus pauperes ad necessitatem uterentur.
Item executoribus lego singulis singulos cyphos parvos rotundos. Item singulis octo florenos ad pallium. Item reuerendo Ioanni Lowczowsky abbati monasterii Tiniciensis, lego cyphulum rotundum nixum tribus globulis; sit hoc testimonium verae in illius dominationem meae observantiae et sincerissimi amoris, quem secum moriens auferam. Item reuerendo Ioanni Korczbog, decano ecclesiae Gnesnensis et canonico Cracoviensi etc. lego cyphulum etiam rotundum verticalem seu superiorem, illius enim semper in me amorem sensi, quem hoc cyphulo testatum volui. Item viro optimo et omnium virtutum et doctrinarum muneris absolutissimo Martino domino doctori Cromero lego cyphum parvum, memor singularis illius in me voluntatis ac benevolentiae. Item cyphus utrinque reductus, deauratus vendatur, quem ego emeram sexaginta plus minusve florenis. Item cantarus argenteus, capax fore mediae ollae, vendatur, comparatus per me fere sexaginta florenis vel pluris. Item spaleros, pannum viridem lego ecclesiae s. Floriani. Item eidem lego duo tapeta alias oponky optima, ex quibus unum est apud abbatem Tiniciensem; apud eundem est etiam unum tapetum vilius et duae lodices; haec repetantur. Item lodices aliae omnes vendantur. Item libros omnes, quotquot sunt, librariae Collegii Maioris dedico, praeter istos, quos doctori Sebastiano tradendos ei committo, qui mihi in depositum dedit, quod ego soli doctori praefato Sebastiano testatum volo, quemadmodum et de duobus cirographis id faciendum eidem trado sed viva voce tantum. Item schufladi, almaria, gutturinum peluis, omnia vendantur. Corona in medio stubae vendatur et alia a doctore Valentino habitationi dicatae appendatur. Item pecunia Mstow in sacculo halutheo posita est a me, parsque illius ibi iacet, pars commodato data est inter emethones Dobroniowicze, ut cartae ibidem positae indicant. Dominus etiam Valentinus a Dinow debet huiusipsius pecuniae magistri Mstow duos florenos. Mihi etiam eiusdem pecuniae debetur pro sigillo unico praefati Mstow in concordia donato. Et item cistula parva, in qua sunt munimenta Olbricht, opposita quondam magistro Alberto Novicampiano, ea tradatur illius executoribus. Item Poradowski servitor meus ita ad eos remittatur, a quibus mihi commissus est, emta illi veste curta carwathka et zupicze et scharawari panni Lundensis, cuius coloris ille voluerit; detur praeterea illi vestis pullaris; in digressu dentur illi quattuor floreni. Item dispensatori domus huius Collegii Maioris dentur octo floreni monetae.

Note fragment 10 , Page/tab number in the source: 41

Item debita in singulari regestro manu mea et doctoris Sebastiani scripta, exigantur et ad executionem voluntatis meae suprascriptae convertantur. Item novae patellae cum plumatica molli superiori eidem homini tradantur, cui cirograpbi per doctorem Sebastianum dabuntur, cum uno vel duobus ceruicalibus alias podusky. Item habitus sepulchralis: casulae tres fiant ex tela alba et nigra, sex faces feretro adsint, cappae pauperum quadraginta, processiones religiosorum s. Bernardini, Trinitatis, Catherinae, de Arena, s. Marci, s. Annae, scholae s. Floriani et sacerdotes omnes de praefatis ecclesiis et aliis, si executoribus videbitur. Item ad anniversarium lego centum florenos in ecclesia s. Floriani, hoc pacto celebrandum, ut sabbato fiant vigiliae, in crastino vero obsequiae.
Nomina vero executorum praesentis testamenti idem testator a principio huius testamenti in folio vacanti manu sua propria descripsit hoc modo: Executores nomino et constituo dominos: doctorem Schadek canonicum Cracoviensem, doctorem Sebastianum canonicum s. Floriani, magistrum Thomam, praepositum s. Nicolai. Quos quidem executores ipse idem testator coram me notario publico et testibus infrascriptis eodem tempore et loco, quibus supra, se manu propria scripsisse recognovit, et eosdem executores coram me notario publico iterum nominando et constituendo repetiit. Super quibus omnibus praemissis dictus testator et ipsi domini executores eiusmodi testamenti a me notario publico petierunt fieri et confici, sibique extradi unum et plura testamenti instrumentum publicum et instrumenta publica.
Acta sunt haec Cracoviae, in stubella superiori habitationis dicti testatoris, in domo lapidea Collegii Maioris Artistarum sita, anno, indictione, pontificatus vacatione, die, mense et hora, quibus supra. Praesentibus tunc ibidem venerabilibus dominis magistris Ioanne Dobroszyelsky, ecclesiae s. Floriani in Clepars canonico, Petro Varschouiensi, Ioanne Leopoliensi, ecclesiae s. Annae Cracoviae canonicis, Maioris Collegii Artistarum collegiatis, testibus vocatis ad praemissa atque rogatis.

Note fragment 11 , Page/tab number in the source: 41

Et ego magister Nicolaus de Lodzya, clericus diocesis Gneznensis, sacra auctoritate apostolica notarius publicus, quia praemissis testamenti praesentis manu propria testatoris a principio eius pro maiori parte conscripti et per doctorem Sebastianum ipso testatore iubente et dictante ad finem continuati, prout ipse testator coram me notario publico et eisdem testibus allegabat, exhibitioni et publicationi ipsorumque executorum nominationi et deputationi ac quod ipse testator eosdem executores a principio testamenti in folio vacanti manu propria conscripsit, recognitioni, omnibusque aliis et singulis, dum sic, ut praemissum est, fierent et agerentur, una cum praenominatis testibus praesens interfui eaque sic fieri vidi et audivi, ideo praesens hoc publicum instrumentum alia manu me tunc aliis negotiis occupatum, fideliter conscripsi, confeci, publicavi et subscripsi signoque et nomine meis consuetis communivi, in fidem praemissorum rogatus et requisitus.

Comment to note fragment:
(Ex transumpto Petri Porembski. — Nr. Archiv. Univ. 3635).

Uniwersytet JagiellońskiAkademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowieNarodowy Program Rozwoju Humanistyki