Blick im Eintrag über Funktionen/Ämter/Beschäftigungen
Quellinformation und ihre Interpretation
Quellinformation | Ereignis im Bereich Funktionen/Ämter/Beschäftigungen (Interpretation) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vorname: | Wojciech |
| ||||||||||||
Name: | Krypa | |||||||||||||
Soziale Herkunft: | --- | |||||||||||||
Vorname des Vaters: | --- | |||||||||||||
Herkunftsort: | Szamotuły (Szamotuły) | |||||||||||||
Ereignistyp: | wybór/mianowanie | |||||||||||||
Funktion/Amt/Beschäftigung: | kolega mniejszy | |||||||||||||
Ort/Institution: | Kolegium Mniejsze, (Kolegium Mniejsze {Uniwersytetu Krakowskiego}) | |||||||||||||
Datum: | Anfang des Jahres 1492 — Ende des Jahres 1492 | |||||||||||||
Bemerkungen: | --- |
Inhalt des Eintrags
Quelle: Polski Słownik Biograficzny, t. 15 (1970)
Eintragsabschnitt 1 , Seite/Karte in der Quelle: 472
Krypa Wojciech z Szamotuł (zm. 1507), astronom, profesor Uniw. Krak., lekarz nadworny królowej Elżbiety. Syn Andrzeja. Do Krakowa przybył jeszcze przed rozpoczęciem studiów uniwersyteckich; zapewne uczęszczał jako młody chłopiec do szkoły parafialnej Św. Anny. W półr. letn. 1483 immatrykulował się w Uniw. Krak., gdzie osiągnął kolejno stopień bakałarza (1485) i magistra sztuk wyzwolonych (1488), a następnie szybko przeszedł wszystkie szczeble kariery na tym wydziale od docentury bezpłatnej (1488–91), poprzez inkorporację do fakultetu (na wiosnę 1491), aż do członkostwa Kolegium Mniejszego (1492) i Większego (1499); w r. 1498 piastował godność dziekana wydziału. -- Wiedzę astronomiczną zdobył pod kierunkiem wybitnych przedstawicieli tej dyscypliny w Uniw. Krak.: Jana z Głogowa i Wojciecha z Brudzewa. W l. 1489–94, 1495–1500 i 1504–7 wykładał na Wydziale Artium głównie teksty arystotelesowskie (zapowiedziane prelekcje „Officiów” Cycerona i „Georgik” Wergilego nie doszły do skutku), natomiast w ciągu pięciu półroczy – od semestru letniego 1493 do 1495 – objaśniał z katedry traktaty astrologiczne, m. in. „Astrologię” wg Hali Aben Ragela (w półr. letn. 1494) i „Quadripartitum” Ptolemeusza (w półr. zim. 1494/5,), na które, jak to wykazał L. A. Birkenmajer, uczęszczał prawdopodobnie młody Mikołaj Kopernik. Jesienią 1500 r. opuścił K. uniwersytet, przypuszczalnie w związku z -- rozpoczętymi, być może, już wówczas studiami lekarskimi w jednym z uniwersytetów włoskich. -- Ostatecznie wrócił do kraju z końcem 1503 r. z przywiezionym, zapewne z Padwy, tytułem doktora medycyny; w styczniu 1504 r. został powołany przez Aleksandra Jagiellończyka na stanowisko lekarza nadwornego królowej matki Elżbiety. -- od półr. zim. 1505 podjął na Wydziale Artium wykłady, które prowadził aż do przedwczesnej śmierci 26 V 1507 r. Aktem ostatniej woli zapisał liczne legaty na rzecz rodziny w Szamotułach (ojca, brata Jana i sióstr), domowników i przyjaciół oraz Kolegium Większego, kościołów, szpitali, przytułków krakowskich. Z utworzonej przezeń fundacji ustanowiono w r. 1508 altarię pod wezwaniem św. Jana Jałmużnika w kościele Św. Anny, fragmenty zaś pokaźnego księgozbioru, złożonego w znacznej
Eintragsabschnitt 2 , Seite/Karte in der Quelle: 473
części z dzieł lekarskich, weszły w skład Biblioteki Kolegium Większego. -- na krótko przed śmiercią otrzymał znaczniejsze beneficja kościelne: altarię św. Wojciecha w Katedrze Wawelskiej (1505), probostwo w Stróżyskach (1506) oraz kanonię i dziekanat w kapitule sądeckiej (1507); uprzednio (od r. 1501) piastował jedynie altarie św. Aleksego w kolegiacie Wszystkich Świętych i Św. Krzyża w kościele Mariackim (1505). --
Bemerkungen zum Eintrag |
---|
Biogram PSB: Leszek Hajdukiewicz, Krypa Wojciech z Szamotuł (zm. 1507), s. 472-473. |