Blick im Eintrag über Funktionen/Ämter/Beschäftigungen

Quellinformation und ihre Interpretation

QuellinformationEreignis im Bereich Funktionen/Ämter/Beschäftigungen (Interpretation)
Vorname:Wawrzyniec Alfons
Person:Wawrzyniec Alfons Karyński (Karciński) z Krakowa
Ereignistyp:początek funkcji
Funktion/Amt/Beschäftigung:profesor
Ort/Institution:wydział prawa {Uniwersytetu Krakowskiego}
Datum:Anfang September 1651 — Ende September 1651
Bemerkungen: ---
Name:Karyński
Soziale Herkunft:---
Vorname des Vaters:---
Herkunftsort:Kraków (Kraków)
Ereignistyp:początek funkcji
Funktion/Amt/Beschäftigung:profesor
Ort/Institution:Wydział Prawa Uniwersytetu Krakowskiego, (wydział prawa {Uniwersytetu Krakowskiego})
Datum:Anfang September 1651 — Ende September 1651
Bemerkungen: ---

Inhalt des Eintrags

Quelle: Polski Słownik Biograficzny, t. 12 (1966-1967)

Eintragsabschnitt 1 , Seite/Karte in der Quelle: 171

Karyński (Kariński, Karynscius) Wawrzyniec Alfons (zm. 1653), profesor Akad. Krak., kanonik kolegiaty Wszystkich Świętych, kanonik katedralny krakowski. Ur. w Krakowie, prawdopodobnie u schyłku XVI bądź w początkach XVII w. -- Studiował w Akad. Krak. i poświęcił się stanowi duchownemu. Będąc seniorem szkoły przy kościele Św. Anny w Krakowie, został w r. 1619 bakalarzem sztuk wyzwolonych i filozofii, zaś w r. 1622 magistrem artium i doktorem filozofii. Był wówczas członkiem Kolegium Mniejszego oraz profesorem filozofii w kolonii akademickiej w Poznaniu. Po powrocie do Krakowa odbył w r. 1626 dysputę na temat Questio de motoribus coelorum i został profesorem akademii na wydziale Artium, którym w r. 1634 kierował jako dziekan. W tym też czasie zajmował się wychowaniem Pruszyńskiego, sędzica ziemskiego sandomierskiego. W Krakowie napisał K. panegiryczny wiersz na cześć Szymona Starowolskiego,

Eintragsabschnitt 2 , Seite/Karte in der Quelle: 172

zamieszczony w dziełku tegoż pisarza, pt. „Accessus ad iuris utriusque cognitionem divisus in quattuor brevissimis tractatus” (1634). K-emu przypisuje się również wiersz pt. Paranesis ingenuis XII juvenibus dum primam in Philosophia et AA lauream obtinerunt (1634). -- Dn. 8 VI 1635 r. K. odbył dysputę na temat prawniczy Questio de natura praescriptionis longi temporis. Był jednak w dalszym ciągu członkiem Collegii Minoris. W r. 1638 po odbyciu, wspólnie z Maciejem Burszowicem i Stanisławem Czaplicem, dysputy Questio de solutionibus, zdobył K. bakalaureat obojga praw i rozpoczął wykłady w Collegium Juristarum. Być może, że był również altarystą w kościele Św. Anny, --. W l. 1636–8 występuje K. jako profesor novorum iurium. -- Kiedy na mocy testamentu Tomasza Eustachego Piątka-Świniarskiego, obojga praw doktora, została erygowana w kolegiacie Wszystkich Świętych w Krakowie kanonia, której dochody były przeznaczone dla profesora novorum iurium, K. został instytuowany w r. 1642 na pierwszego kanonika Świniarskiego. W kolegiacie WW. Świętych piastował K. od r. 1640 urząd prokuratora. W tym czasie sprawował K. w kurii diecezjalnej krakowskiej obowiązki sędziego surogata. -- W r. 1646 wystąpił K. do Kolegium Większego z prośbą o udzielenie responsji (odpowiadającej w ogólnych zarysach nowoczesnej habilitacji) oraz o dopuszczenie do składu Wydziału Prawa. Kolegium wyraziło zgodę na odbycie responsji. -- We wrześniu 1651 r. na podstawie dysputy Questio de sententia arbitrorum K. wszedł jako doktor utriusque iuris do Wydziału Prawa. Był wówczas profesorem zwycz. dekretów.
-- Równocześnie dzierżył prepozyturę kościoła Św. Mikołaja. -- W czasie szalejącej w r. 1652 w Krakowie zarazy profesorowie przenieśli się do pobliskich Bronowic. Tam też po śmierci rektora Zygmunta Gregorowica wybrano na jego miejsce Jana Brożka. Ponieważ Brożek z powodu starości i złego stanu zdrowia władzy swej sprawować nie mógł, powierzono ją K-emu. W r. 1653 K. osiągnął cel swoich kilkuletnich starań i zasiadł w krakowskiej kapitule katedralnej. Zmarł w listopadzie 1653 r. W testamencie poczynił zapisy na piae causae dla kolegiaty Św. Anny w Krakowie. --

Bemerkungen zum Eintrag
Biogram PSB: Wojciech M. Bartel, Karyński Wawrzyniec Alfons (zm. 1653), s. 171-172.

Uniwersytet JagiellońskiAkademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowieNarodowy Program Rozwoju Humanistyki