Blick im Eintrag über Bildung/Akademichen Graden

Quellinformation und ihre Interpretation

QuellinformationEreignis im Bereich Bildung/Akademicher Grad (Interpretation)
Vorname:Wawrzyniec
Person:Wawrzyniec Nueschin z Raciborza
Ereignistyp:posiadanie stopnia
Bildungsstufe/Akademischer Grad:magister
Wissenschaftliche Disziplin/Fachwissenschaft:---
Ort/Institution:---
Datum:Anfang des Jahres 1420 — 1446-10-12
Bemerkungen: ---
Name:---
Soziale Herkunft:---
Vorname des Vaters:---
Herkunftsort:Racibórz (Racibórz)
Ereignistyp:posiadanie stopnia
Bildungsstufe/Akademischer Grad:magister
Wissenschaftliche Disziplin/Fachwissenschaft:---
Ort/Institution:Uniwersytet Krakowski, (Uniwersytet Krakowski (Akademia Krakowska))
Datum:Beginn des Wintersemesters 1428/1429 — Ende des Wintersemesters 1428/1429
Bemerkungen: ---

Inhalt des Eintrags

Quelle: Polski Słownik Biograficzny, t. 9 (1960-1961)

Eintragsabschnitt 1 , Seite/Karte in der Quelle: 86

Grzegorz z Sanoka (ok. 1407–1477), arcybiskup lwowski, prozaik i poeta. Ur. w małej wiosce w okolicy Sanoka -- Ojciec G-a, Piotr, przeniósł się z rodziną ze wsi do Sanoka. Tam G. -- rozpoczął nauki początkowe. --

Eintragsabschnitt 2 , Seite/Karte in der Quelle: 87

-- W r. 1428 – a jest to pierwsza pewna data jego życiorysu – immatrykulował się licząc ok. 20 lat, w drugim, zim. półr., za rektoratu mgra Wawrzyńca z Raciborza na Wydziale Artystów. -- studia niższe trwały 5 lat i zakończone zostały w grudniu 1433 r. stopniem bakałarza artium. -- W r. 1433 lub z początkiem 1434 r. objął G. stanowisko wychowawcy synów Jana Tarnowskiego. Na krótko opuścił wówczas Kraków; niebawem jednak «nie mogąc obejść się bez towarzystwa uczonych ludzi i książek» przeniósł się wraz z wychowankami do Krakowa. Tu kontynuował studia w Akademii, traktując je nadal dorywczo. -- Z tego czasu pochodzą zapewne pierwsze, nie wysokiej klasy, nie dochowane utwory poetyckie G-a w j. łacińskim, mianowicie epitafia dla zmarłego dziada i stryja jego uczniów. Śmierć Jagiełły w r. 1434 była nową okazją dla niego do wystąpienia z epitafium. Utwór ten, mimo średniowiecznego stylu, odznaczający się pewnymi walorami, zachowany został w „Historii Polski” Jana Długosza oraz w kodeksie Jana ze Słupczy, prawdopodobnie wielbiciela talentu G-a.
Przerywając studia i porzucając dotychczasowe zajęcia, udał się G., prawdopodobnie w połowie 1437 r. lub przy końcu t. r., do Włoch na dwór papieża Eugeniusza IV -- Z początkiem r. 1439 znalazł się G. z powrotem w Krakowie, przywożąc ze sobą obietnicę objęcia probostwa wielickiego. W tym to czasie, po powrocie z Włoch, należy umieścić powszechnie znany, a sporny dotychczas w nauce ważny epizod, a mianowicie jego wykłady „Bukolik” Wergiliusza. Nie wykluczone zresztą, że analogiczne wykłady miał już w r. 1433 jako bakałarz artium, zapewne jednak dopiero w r. 1439 wystąpił w Akad. Krak. jako wyznawca nowego kierunku. W tym też roku, «circa festum nativitatis Christi», uzyskał stopień magistra artium -- Uzyskane w Kurii papieskiej probostwo wielickie objął G. w r. 1440. --

Eintragsabschnitt 3 , Seite/Karte in der Quelle: 88

-- W charakterze notariusza kancelarii królewskiej oraz kapelana, a może – jak podaje Kallimach – także spowiednika, towarzyszył królowi w wyprawie na Węgry w r. 1440. -- Na wieść o oddaniu probostwa wielickiego, jako wakującego po rzekomej śmierci G-a pod Warną, w ręce nowego proboszcza, wrócił G. ok. r. 1450 do kraju. -- W r. 1451 zawakowało arcybiskupstwo lwowskie po śmierci biskupa Jana Odrowąża. Objął je G. na zlecenie króla, konsekrowany 4 VII t. r. --

Eintragsabschnitt 4 , Seite/Karte in der Quelle: 89

-- G. zmarł nagle 29 I 1477 r. w Rohatynie. Niewiele zachowało się utworów G-a, -- Dochowały się jedynie epitafia na cześć Władysława Jagiełły oraz na zgon królowej Zofii (autorstwo niepewne), jedna elegia miłosna z okresu pobytu Kallimacha w Dunajowie (żartobliwe epigramaty do Fanji, kochanki Kallimacha, zaginęły) oraz urywek poematu polemicznego przeciw antypolskiej inwektywie bpa agrieńskiego, Gabriela, z okazji nieudałej wyprawy śląskiej w r. 1474 przeciw Maciejowi Korwinowi. Zaginęło, niestety, historyczne dzieło G-a w dwóch księgach De evocatione Vladislai regis ad regnum Hungariae ac eius expeditionibus contra Turcos. Z prozaicznej twórczości G-a dochowały się tylko 4 listy.

Bemerkungen zum Eintrag
Biogram PSB: Ignacy Zarębski, Grzegorz z Sanoka )ok. 1407-1477), s. 86-89.

Uniwersytet JagiellońskiAkademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowieNarodowy Program Rozwoju Humanistyki