Pełny podgląd zapiski o zdarzeniu dotyczącym pełnionych funkcji/urzędów/ról
Informacje źródłowe i ich interpretacja
Informacje w zapisie źródłowym | Zdarzenie urzędowe (zinterpretowane) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Imię: | Wojciech |
| ||||||||||||
Nazwisko: | Męciński | |||||||||||||
Desygnat stanowy: | --- | |||||||||||||
Imię ojca: | --- | |||||||||||||
Miejsce pochodzenia: | Zakliczyn (Zakliczyn) | |||||||||||||
Typ zdarzenia: | koniec/ustanie funkcji | |||||||||||||
Funkcja/urząd/rola: | gwardian | |||||||||||||
Miejsce/instytucja: | klasztor reformatów na Górze św. Anny, (klasztor reformatów na Górze św. Anny) | |||||||||||||
Datacja: | pocz. 1801 roku — kon. 1801 roku | |||||||||||||
Komentarz: | --- |
Pełna treść zapiski źródłowej
Źródło: Polski Słownik Biograficzny, t. 20 (1975)
Fragment zapiski 1 , Numer strony/karty w źródle: 495
Męciński Wojciech, imię zakonne Józef, h. Poraj (1748–1814), reformat, kaznodzieja. Ur. w Zakliczynie nad Dunajcem przed 22 IV (data chrztu) 1748, a nie w r. 1743 w Siemiechowie (obecnie pow. Tarnów), jak podaje A. Grabowski. Był synem Jacka, dzierżawcy ziemskiego, i Reginy z Kozubowskich, córki mieszczanina zakliczyńskiego. Kształcił się w kolegium jezuickim w Przemyślu, a następnie w Krakowie. W r. 1764 zapisał się na Wydział Artium Akad. Krak. M., nie osiągnąwszy żadnego stopnia akademickiego, w marcu 1766 wstąpił do zakonu reformatów. Nowicjat odbywał w Wieliczce i 12 III 1767 złożył tamże śluby zakonne. Studia filozoficzne odbywał w Zamościu, teologiczne zaś w Przemyślu i tu 29 VI 1772 otrzymał święcenia kapłańskie. W r. 1774 przeznaczono M-ego do klasztoru na Górze Św. Anny na Śląsku Opolskim z obowiązkiem głoszenia kazań. W r. n. został kaznodzieją w kolegiacie w Zamościu. -- W sierpniu 1775 przeniesiony do Krakowa, przebywał tutaj do r. 1786 (z roczną przerwą w l. 1784–5, kiedy to był gwardianem w Pilicy). W l. 1786–93 i 1795–99 pełnił obowiązki kaznodziejskie, a przez dwa lata również gwardiańskie w Lublinie. -- W tym okresie ukazały się trzy kazania M-ego, --: Uroczyste podziękowanie Najjaśniejszemu Trybunałowi oświadczone w kazaniu… (b. m. 1788), Kazanie o dobrowolnej ofierze na naglące potrzeby ojczyzny… (L. 1789) oraz Kazanie o potrzebie krajowego wojska… (b. m. 1790). W l. 1792–5 był definitorem zakonu. -- Przez jeden rok (1800–1) przebywał M. w klasztorze na Górze św. Anny, pełniąc funkcje gwardiana. -- W r. 1801 został wybrany zastępcą prowincjała (kustoszem). Po śmierci prowincjała J. N. Wielowieyskiego przez rok (1803–4) kierował prowincją jako wikariusz prowincji. W l. 1804–6 oraz 1812–14 był definitorem prowincji. -- Począwszy od r. 1782 ogłaszał M. niemal każdego roku w Krakowie przynajmniej jeden tomik swoich kazań. Są to m. in.: Kazania podwójne na niedziele całego roku, t. 1–4 (1782–4), Kazania na święta całego roku, t. 1–2 (1786–7), Kazania przygodne w różnych nabożeństwa okolicznościach, t. 1–2 (1788–9), Nauki wiejskie do oświecenia prostego ludu w powinnościach wiary i obyczajów…, t. 1–3 (1802–5), Dzieło homilijno-kaznodziejskie niedzielne…, t. 1–4 (1807, 2. wyd. P. 1888), Dzieło homilijne odświętne…, t. 1–3 (1808). Ogółem ukazało się 28 tomików zbiorowego wydania kazań M-ego. -- Szczególną wartość mają Nauki wiejskie do oświecenia prostego ludu oraz Nauki wiejskie świętalne (1805), --. Jest także M. autorem wielu kazań pogrzebowych. --
Fragment zapiski 2 , Numer strony/karty w źródle: 496
-- W rękopisie pozostawił M. m. in.: Nauki parafialne w najstosowniejszych kazaniach… (w zbiorowym wydaniu miał to być t. 29, zachowane w B. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.), Poprawa duchowna złych ludzi w mowach niedzielnych i odświętnych więźniom kryminału krakowskiego przedstawiona (2 części, obecnie zaginione), Wyprawa w drogę wieczności złoczyńców prawnie skazanych na śmierć lub złożonych na łożu choroby niebezpiecznej, a tym bardziej śmiertelnej (dwie nieco odmienne wersje, przy czym jedna niekompletna w B. Prow. Franciszkanów-Reformatów w Kr.). M. zmarł w Krakowie 19 XII 1814 (w publikacjach spotyka się inną, błędną datę roczną) i został pochowany w podziemiach kościoła klasztornego. --
Komentarz do zapiski |
---|
Biogram PSB: Grzegorz Antoni Wiśniowski, Męciński Wojciech, imię zakonne Józef (1748-1814), s. 495-496. |