Pełny podgląd zapiski o zdarzeniu dotyczącym edukacji i stopni naukowych

Fragment zapiski 1 , Numer strony/karty w źródle: 178

XCI. Sbigneus (de Oleśnica) Episcopus Cracoviensis erectionem altaris situli S. Petri et Pauli Apostolorum in Cracoviensi ecclesia Omnium Sanctorum per Ioannem Schefler Canonicum Rathiboriensem et Dorotheam relictam viduam Mathiae Iegerdorf civis, cum adiuncta Professura in Universitate studii Cracoviensis fundati, approbat.
Cracoviae, Anno 1433, die 21 mensis Angusti.

Fragment zapiski 2 , Numer strony/karty w źródle: 178

In nomine Domini Amen. Nos Sbigneus Dei et Apostolicae Sedis providentia Episcopus Cracoviensis significamus tenore praesentium quibus expedit universis: quomodo constituti coram nobis personaliter honorabilis et honesta Iohannes Schefler Canonicus Rathiboriensis et Dorothea relicta olim Mathiae Iegerdorff civis de Cracovia, volentes saluti suae salubre remedium procurare, bonisque operibus diem mortis suae praevenire et terrena felici commercio commutare pro aeternis, censum annuum videlicet viginti marcas latorum grossorum Pragensium, numeri Polonicalis, apud praeclaros Principes dominos Kazimirum et Margaretham Dei gratia Duces Oswancimienses, spondentibus pro eisdem Consulibus, Scabinis et civibus de Zathor, certis pecuniis comparatum et emptum, pro altari in ecclesia Omnium Sanctorum in Cracovia per nos fundando et erigendo, per eosdem donatum et deputatum et cum effectu assignatum, quem quidem censum videlicet viginti marcas grossorum latorum praedicti Duces se singulis annis soluturos privilegio ac literarum ipsorum patentibus efficaci inscriptione obligarunt, supplicarunt nobis humiliter, quatenus ipsos in huiusmodi laudabili proposito conservare, ac dotationem et donationem huiusmodi confirmare, ac in praefato censu altare erigere, literasque easdem translatas eis in Latinum transsumere et in omnibus suis punctis et clausulis ratificare et approbare paterna pietate dignaremur. Quarum quidem literarum seu privilegiorum tenor de Theutonico translatus in Latinum sequitur et est talis:

Fragment zapiski 3 , Numer strony/karty w źródle: 178

„Nos Kazimirus et Margaretha Dei gratia Dux et Ducissa in Oszwaczim et in Nova Civitate alias Zathor etc. recognoscimus publice litera praesenti omnibus eam videntibus vel legi audientibus: quod nos veri et proprii debiti tenemur et obligamur ducentas marcas grossorum Bohemicalium, Polonicalis numeri, honestae dominae Dorotheae Iegerdorffynne concivi Cracoviensi et honorabili Iohanni Schefler Canonico Rathiboriensi filio fratris sui, quas ipsi nobis in magna necessitate accomodaverant; in qua pecunia praedicta nos ipsis vendidimus et inscripsimus, inscribimus et vendimus vigore praesentis literae viginti marcas census annui monetae et numeri praedictorum, in et super nostra villa et bonis Spithkowycze iacente in nostrae Novae Civitatis districtu, et in et super villae praedictae pertinentiis, kmethonibus sive rusticis, censibus, agriculturis cultis et incultis et super omnibus emolumentis, nullis exceptis, eundem censum dare omni anno, decem mar-

Fragment zapiski 4 , Numer strony/karty w źródle: 179

cas (ad festum) Nativitatis Domini vel quatnordecim diebus expost, et alias decem marcas ad festum Sancti Iohannis Baptistae, et a festo Natalis Domini nunc proxinie venturi incipiendo, ita quod Scabini villae praenominatae praedictum censum colligere debent et eundem in eorum propriis expensis et damnis ad Cracoviam praedictis nostris creditoribus ad unam domum vel hospitium, quod eis a praenominatis nostris creditoribus demonstrabitur, tradere et deponere et dare. Et sic annis singulis annuatim facere debent, singulis diebus censualibus, omni tempore, quamdiu dicta pecunia ducentarum marcarum a nobis aut nostris successoribus praedictis nostris creditoribus soluta non fuerit, sub censura ecclesiastica et pignore, quae memorati nostri creditores pro censibus persessis facere debent et possunt, quotiens eis in praedictis terminis solutionum census solutus non fuerit, auctoritate domini Episcopi aut ipsius Officialis Cracoviensis, quantum ex parte censurae est, et cum adiutorio Capitanei nostri, sive impignoratorum in Zathor, quantum est ex parte pignoris, et cum eodem pignore sic recepto facere et dimittere, ac si omnes solennitates iuris iudicialiter essent peractae et servatae. Etiam promittimus praedictos census et reditus praedictae villae Spithkowycz nulli obligare, nec quovis modo invadiare, nec etiam homines ibidem quovis modo aggravare et angarisare, ita quod exinde praedicti nostri creditores in ipsorum censibus dampnificati et retardati fuerint quoquo modo. Quodsi praemissa fecerimus, et praedicti nostri creditores in ipsorum censibus dampna aliqua perceperint, extunc nos dictis nostris creditoribus indulsimus auctoritate literae praesentis, quod ipsi homines nostros de civitatibus et villis cum ipsorum bonis et rebus arestare debent et possunt in civitatibus, oppidis et villis et viis, sine aliquo alio iure vel iurisdictionis requisitione, et cum bonis sic arestatis facere et dimittere ac si omne ius iudicialiter foret peractum; et sic arestati non debent de huiusmodi aresto recedere, nisi praedictis nostris creditoribus de censibus persessis fuerit ad plenum satisfactum. In super quantacunque dampna nostri creditores occasione dictorum suorum censuum non solutionum perceperint tam ex parte nuntiorum, quam literarum missilium, vel qualiacunque dampna talia fuerint, de quibus docere poterint, extunc nos promittimus eis ad plenum resarcire et solvere. Etiam nos specialiter praenominata Margaretha Ducissa sponte et voluntarie, non coacta, de pleno nostro consensu promittimus sub nostra fide et honore, quod licet dicta praenominata villa Spithkowycz nobis in donationem propter nuptias sit inscripta et donata, nihilominus tamen nos omnia praescripta in omnibus suis clausulis, punctis et articulis ex parte nostra et successorum nostrorum Ducum firma et inviolata servare volumus et promittimus sine omni impedimento. Et specialiter nos Consules, Scabini et lurati praesentes et qui pro tempore fuerint, et tota Communitas praenominatae civitatis Zathor promittimus una cum Principibus nostris praedictis, tanquam nostrum debitum proprium, et nos submittimus ad omnia praescripta emulgata et laudata, scilicet in censuram ecclesiasticam et impignorationem ac arestationem in casu, si praedictis nostris creditoribus huiusmodi solutionem praedictorum censuum modo praemisso in omnibus punctis et praescriptis articulis integre ad plenum responsum non fuerit: extunc nostri dicti creditores nos occasione praedictae inscriptionis et laudationis videlicet Sententia excommunicationis, impignoratione ac arestatione cohercebunt, videlicet nos excommunicando et arestando tamdiu, quousque plenarie in ipsorum censibus fuerint expediti et soluti. Item nos Consules, Scabini et lurati

Fragment zapiski 5 , Numer strony/karty w źródle: 180

praedictae civitatis promittimus sub nostra fide et honore, quandocunque nostri dicti domini et Duces dictum censum viginti marcarum reemere pro ducentis marcis voluerint, extunc nos easdem ducentas marcas praedictis nostris creditoribus sub nostris propriis damnis et expensis in Cracoviam in domum vel honestum hospitium, quod nobis ab eis ostensum fuerit, deponemus et dabimus et solvere volumus sine quacunque contradictione. Demum nos praescripti Dux et Ducissa ac Consules sub nostra fide et honore promittimus, quod quaecunque per praesentem literam de bona voluntate et consensu praedictorum creditorum illi vel illis praemissa inscripta omnia in ipsorum clausulis, punctis et articulis integre et in toto servare et tenere volumus per omnia velut praenominatis nostris creditoribus. Specialiter tamen nos Dux et Ducissa pro nobis et nostris posteris Principibus reservamus, quod dictas viginti marcas census liberum sit nobis pro similibus ducentis marcis monetae et numeri praedictorum reemere, dum et quando nobis placebit. In fidem et testimonium praemissorum nos Dux et Ducissa ac Consules praesentibus sigilla nostra de certa nostra scientia iussimus subappendi. Datum feria quinta post festum Sancti Iacobi, Anno Domini Millesimo Quadringentesimo tricesimo tertio."

Fragment zapiski 6 , Numer strony/karty w źródle: 180

Nos igitur cum divina disponente clementia solicitudini existimus, licet immeriti, pastorali deputati, iocundis ad ea votis congrui roboris adhibemus firmitatem, per quae cultus divinus in ecclesiis nobis creditus tempore nostri regiminis posset felicia recipere incrementa, assensum iusta petentibus non consuevimus denegare: proinde praefatos Iohannem Schefler Canonicum Rathiboriensem et Dorotheam relictam Mathiae Iegerdorff de Cracovia in propositione huiusmodi laudabili conservare (cupientes), donationem, dotationem et assignationem huiusmodi ratam et gratam habentes, altare ad honorem omnipotentis Dei et eius genitricis Virginis Mariae ac Sanctorum Petri et Pauli Apostolorum, Nicolai confessoris et Sanctae Barbarae virginis, in Dei nomine in eisdem proventibus et censibus erigimus et fundamus, literasque sive privilegia praedicta praesentis scripti patrocinio confirmamus, approbamus et ratificamus per praesentes deceraentes, ea obtinere robur perpetuae firmitatis, censusque altaris praedicti amodo et semper deinceps ecclesiasticae subiici libertati; praeterea ad ea onera, quae altarista existens pro tempore ferre debet, hic habere volumus pro expressis. Et primo volumus et sub poena obedientiae praecipimus et mandamus, quatenus altarista altaris eiusdem pro tempore existens per se vel per alium tres missas in hebdomada, videlicet feria secunda pro defunctis fidelibus animabus fundatorum et patronorum, feria quarta de Sancto Nicolao vel de Sancta Barbara, et feria sexta de Passione Domini celebret. Si autem eisdem diebus praenotatis legere non poterit subsistente legitimo impedimento, aliis diebus easdem poterit adimplere; quodque in orationibus suis per huiusmodi missas celebrandas pro fundatoribus specialis memoria habeatur. Item dum praefatum altare per cessum vel decessum et quotiens vacare contigerit, ius praesentandi ad Iohannem Schefler et ad Dorotheam Iegerdorffynne praefatos pertinebit; dum autem praefatos Iohannem Schefler et Dorotheam ex hac luce migrare contigerit, ius praesentandi dicti altaris ad venerabiles Magistros promotos et collegiatos Collegii Serenissimi Principis et domini, domini Wladislai Dei gratia Regis Poloniae etc. in parochia et platea Sanctae Annae in civitate Cracoviensi siti, perpetuo pertinebit. Qui quidem Magistri unum ex fratribus de ordine ipsorum ad dictum altare praesentandi plenariam habeant potestatem; ipseque Magister sic per eos ut praemittitur, praesentatus unam lectionem singulis

Fragment zapiski 7 , Numer strony/karty w źródle: 181

commutationibus in aliqua facultatum, Theologiae videlicet vel Artium, legere sit astrictus, gaudebitque omnibus et singulis iuribus, privilegiis et libertatibus, prout ipsimet Magistri praedicti praesentatores gaudere consueverunt, et non minus ipsum promotio in suo ordine, quam praefatos praesentatores, in et ad ecclesiam Sancti Floriani et ad alias ecclesias seu quaevis alia beneficia sequi debet. Item volumus, ut dum et quando praefatos Ducem et Ducissam censum huiusmodi reemere contigerit, viceversa quod pecunia capitalis, videlicet ducentae marcae, nulli alteri praeterquam Magistris superius dictis assignentur et in manus ipsorum fideliter tradantur cum effectu, pro alio censu annuo secundum eorum industriam a domino Deo eis datam, et cum scitu et consilio praedictorum Iobannis Schefler et Dorotheae Iegerdorffynne, si eis vita comes fuerit, et altaristae pro tempore existentis, convertendae. Item volumus et sub poena eadem praecipimus, quatinus altarista pro tempore existens duas marcas pro candelis in altari eodem cremandis secundum conscientiam suam exponat, ut eo decentius dictum altare posset exornari. Item volumus et sub poena eadem praecipimus et mandamus, quatenus altarista pro tempore existens post mortem praedictorum Iohannis Schefler et Dorotheae Iegerdorffynne fundatorum dicti altaris, duo anniversaria in ecclesia parochiali praedicta Omnium Sanctorum singulis annis ordinabit, sic quod pro quolibet anniversario unam marcam plebano, vicariis et campanatori ratione Vigiliarum, Missae et pulsibus et candelis ibidem cremandis dare erit astrictus. Unum autem ex his anniversariis duobus peragi debet pro anima dictae Dorotheae, reliquum autem pro praedecessoribus suis, quae volumus perpetuo inviolabiliter observari. Item quia memoratus Iohannes Schefler ad dictum altare per nos taliter fundatum et erectum extat nobis investiendus per eandem dominam Dorotheam Iegerdorffynne praesentatus, nos eiusdem legalitate conspecta, ipsum ad praesentationem praefatae Dorotheae de dicto altari per manus nostrae capiti impositionem canonice investivimus et instituimus, investimus et instituimus in Dei nomine per praesentes curam et administrationem spiritualium et temporalium sibi commitentes in eadem. Quocirca vobis vicariis parochialis ecclesiae apud Omnes Sanctos in Cracovia mandamus, quatinus dictum Iohannem in corporalem et actualem dicti altaris possessionem inducatis, res et dotem sibi assignando in eadem, mandantes nihilominus dicti altaris censuariis, redituariis et aliis quibuscunque censeantur nominibus, ut eidem lohanni Schefler tanquam eorum vero legitimo altaristae et rectori in omnibus licitis et honestis obediant et intendant, de fructibus, reditibus, proventibus et obventionibus universis eidem plenarie respondendo. In cuius rei testimonium sigillum nostrum praesentibus est appensum. Actum et datum Cracoviae, vicesima prima die mensis Augusti, Anno Domini Millesimo Quadringentesimo tricesimo tertio. Praesentibus venerabilibus, honorabilibus et circumspectis dominis Magistro Laurentio de Rathibor Sacrae Theologiae Professore, Canonico Sancti Floriani extra muros Cracovienses, Iohanne altarista ad Sanctam Mariam in Cracovia, Iohanne de Pnyow et Iohanne Dlugosch de Nyedzelsko nostris Notariis, testibus ad praemissa.

Komentarz do fragmentu zapiski:
(Ex libro manuscripto: „Liber privilegiorum Magistrorum et Collegiatorum Minoris Domus Artistarum, super censibus eorundem eis assignatis," saec. XVI. exarato, in Archiv. Univ. sub Nr. 76 asservato, pag. 51.)