Blick im Eintrag über Funktionen/Ämter/Beschäftigungen

Quellinformation und ihre Interpretation

QuellinformationEreignis im Bereich Funktionen/Ämter/Beschäftigungen (Interpretation)
Vorname:Zachariasz
Person:Zachariasz Starnigel z Buska
Ereignistyp:trwanie funkcji
Funktion/Amt/Beschäftigung:dziekan (wydziału)
Ort/Institution:wydział teologii {Uniwersytetu Krakowskiego}
Datum:Anfang des Jahres 1629 — Ende des Jahres 1629
Bemerkungen: ---
Name:Starnigel
Soziale Herkunft:---
Vorname des Vaters:---
Herkunftsort:Busk (Busk)
Ereignistyp:trwanie funkcji
Funktion/Amt/Beschäftigung:dziekan
Ort/Institution:wydział teologiczny, (wydział teologii {Uniwersytetu Krakowskiego})
Datum:Anfang des Jahres 1629 — Ende des Jahres 1629
Bemerkungen: ---

Inhalt des Eintrags

Quelle: Polski Słownik Biograficzny, t. 42 (2003-2004)

Eintragsabschnitt 1 , Seite/Karte in der Quelle: 329

Starnigel (Sterngel, Staryngelowicz, Starynglowicz) Zachariasz (ok. 1582–1641), profesor Uniwersytetu Krakowskiego, teolog, grecysta. Ur. w Busku (woj. bełskie). Był synem mieszczanina lwowskiego Wacława i nieznanej z imienia mieszkanki Buska, młodszym bratem Wawrzyńca (zob.). -- W r. 1600 rozpoczął studia na Uniw. Krak., gdzie w r. 1603 uzyskał stopień bakałarza sztuk wyzwolonych, a w r. 1608 – magistra filozofii. Jako docent extraneus sprawował kierownictwo szkoły przy kościele Mariackim w Krakowie. Przed r. 1611 wszedł w skład Kolegium Mniejszego, opublikowany bowiem t.r. w Krakowie panegiryk po zgonie profesora teologii Adama Falęckiego Piis manibus Adm. Rndi ac Magnif. Dni Adami Falęcki [...] Threnum podpisał jako collega minor. Od t.r. był kanonikiem kolegiaty św. Floriana na Kleparzu. -- w r. 1612, -- został pierwszym profesorem języka i literatury greckiej na nowo ufundowanej przez Andrzeja Schoneusa katedrze greki. -- pozostawał na tym stanowisku do r. 1623/4, zajmując się m.in. wykładaniem „Mów olintyjskich” Demostenesa (1611, 1615, 1616). Uchodził za znakomitego tłumacza, miał przełożyć na język polski m.in. „Filipiki” Demostenesa (niezachowane). Podejmował też własne próby poetyckie w języku greckim; jego wiersz ukazał się w panegiryku poświęconym Falęckiemu, a epigramaty oraz utwór In stemma Martini Szyszkowski – w publikacjach Macieja Blosiusa („Jonas Sarmaticus”, 1617 i „Academica deifica Trias”, 1619). Wiersze greckie dołączał też do swoich późniejszych rozpraw teologicznych. W r. 1616 był S. dziekanem Wydz. Filozoficznego. W r. 1623 uzyskał bakalaureat teologii i wkrótce potem zamienił ubogą katedrę greki na katedrę teologii. W r. 1629 piastował stanowisko dziekana Wydz. Teologicznego. Ogłosił dwie rozprawy, stanowiące pokłosie dysput akademickich odbytych pod prezydencją profesora teologii Marcina Wadowity; pierwsza (Quaestio de natura legis, 1627) poświęcona była rozbiorowi w pięciu konkluzjach definicji prawa wg św. Tomasza z Akwinu, druga (Quaestio de admirabili incarnationis Christi Domini mysterio, 1634), również nawiązująca do prac św. Tomasza, dotyczyła tajemnicy wcielenia Chrystusa. S. pełnił również obowiązki prokuratora uniwersytetu i kustosza biblioteki Kolegium Większego (1624–32). -- W ostatnich latach życia był S. proboszczem w Nowym Korczynie. Zmarł w Krakowie w r. 1641. W testamencie legował S. uniwersytetowi swój cenny księgozbiór, który wkrótce po jego śmierci przeniesiono do biblioteki Kolegium Większego,

Eintragsabschnitt 2 , Seite/Karte in der Quelle: 330

gdzie utworzono, wraz z wcześniejszymi legatami, księgozbiór podręczny katedry greki. Na rzecz uniwersytetu zapisał też 5 tys. złp., ulokowanych na wsiach Niedźwiedź i Dalewice w pow. proszowickim; --

Bemerkungen zum Eintrag
Biogram PSB: Henryk Gmiterek, Starnigel Zachariasz (ok. 1582-16141), s. 329-330.

Uniwersytet JagiellońskiAkademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w KrakowieNarodowy Program Rozwoju Humanistyki