Blick im Eintrag über Funktionen/Ämter/Beschäftigungen
Quellinformation und ihre Interpretation
| Quellinformation | Ereignis im Bereich Funktionen/Ämter/Beschäftigungen (Interpretation) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Vorname: | Aleksander |
| ||||||||||||
| Name: | Sculteti | |||||||||||||
| Soziale Herkunft: | --- | |||||||||||||
| Vorname des Vaters: | --- | |||||||||||||
| Herkunftsort: | Tczew (Tczew) | |||||||||||||
| Ereignistyp: | koniec/ustanie funkcji | |||||||||||||
| Funktion/Amt/Beschäftigung: | kanclerz | |||||||||||||
| Ort/Institution: | kapituła warmińska, (katedra we Fromborku) | |||||||||||||
| Datum: | Anfang des Jahres 1539 — Ende des Jahres 1539 | |||||||||||||
| Bemerkungen: | --- | |||||||||||||
Inhalt des Eintrags
Quelle: Polski Słownik Biograficzny, t. 36 (1995-1996)
Eintragsabschnitt 1 , Seite/Karte in der Quelle: 88
Sculteti (Scholtcze, Schulteti) Aleksander (ok. 1485–1564), kanonik warmiński, kartograf, historyk. Ur. w Tczewie, był synem Wawrzyńca. W semestrze letnim 1503 r. zapisał się S. na Uniw. Krak., po czym kontynuował studia prawnicze w Rzymie. W r. 1509 został notariuszem w Kurii Rzymskiej i w tym czasie uzyskał doktorat prawa kanonicznego. -- protektorom zawdzięczał prowizję papieską na kanonikaty w Dorpacie, Ozylii (1514) oraz w Rewlu (1521). W r. 1519 uzyskał kanonikat w kapitule katedralnej warmińskiej i od razu osiadł we Fromborku. -- W l. 1521–9 sporządził mapę Inflant («Mappa sive descriptio terre Livoniensis») oraz «Catalogus rerum Prusicarum, praesertim Warmiensium» (obie prace zaginione). -- W r. 1531 otrzymał probostwo w Miłobądzu koło Tczewa, a następnie w Pruszczu pod Gdańskiem. W kapitule warmińskiej odgrywał czołową rolę. W l. 1530–9 był kanclerzem. --
Eintragsabschnitt 2 , Seite/Karte in der Quelle: 89
-- Dn. 5 III 1540 -- został S. oskarżony o związki z sakramentariuszami (zwinglianizmem) i wezwany przed sąd królewski. -- po przesłuchaniu świadków król skazał go 24 V jako heretyka -- na wygnanie z kraju, utratę czci i konfiskatę mienia. -- W czerwcu 1540 podkanclerzy Samuel Maciejowski polecił Dantyszkowi na kanonikat, odebrany S-emu, -- Mikołaja Lokę -- S., przebywając w Rzymie, napisał historyczne kompen-
Eintragsabschnitt 3 , Seite/Karte in der Quelle: 90
dium pt. Chronographia sive annales omnium fere regum, principum et potentatum ab orbe condito, usque ad hunc annum Domini 1545 (wyd. w Rzymie 1546). -- Zapewne w tym czasie [1549] napisał swoją apologię, skierowaną do króla pt. Instructio totius causae… (rkp. w Arch. Diec. Warmińskiej w Olsztynie: AK Dok. kap. J 15). -- S. napisał w Rzymie dwa dziełka (znane tylko z tytułów): genealogię Zygmunta Augusta (1551) i genealogię ks. pruskiego Albrechta. --
Eintragsabschnitt 4 , Seite/Karte in der Quelle: 91
pozostał S. w Rzymie, gdzie zmarł w końcu r. 1564. --
| Bemerkungen zum Eintrag |
|---|
| Biogram PSB: Jerzy Sikorski, Sculteti Aleksander (ok. 1485-1564), s. 88-91. |
